Uzanto Debato:Artomo/Arkivo/pri vorti H

Yen mea anciena respondi pri vorti (H).

halte-restar o halterestar

Kar Artomo,
Ido-France for "stationner" indikas halte-restar. Fafnir 00:23, 22 di oktobro 2011 (UTC)

La uzo di la streketo esas fakultativa, ma ol helpas trovar la parti di la kompunda vorti. Artomo 11:47, 22 di oktobro 2011 (UTC)

Hardware (mechanical) (Category)

kar Artomo,
Category:Hardware (mechanical) esas materio (mekaniko), metalajaro (mekaniko) od altro? Fafnir 05:40, 18 di mayo 2010 (UTC)

Forsan on mustas obliviar la konekto a metali e materii (“hardware”!). L’Angla pagino explikas la temo per vorti “mechanical tools, machine elements”. “Mekanikala utensili” ne semblas bona e “mashinala parti” tro specala; forsan plu bona esas generale “mekanikala parti” o “parti (uzata) en (la) mekaniko”. Esas desfacila solvar. Artomo 08:07, 18 di mayo 2010 (UTC)

Danko. Fafnir 20:56, 18 di mayo 2010 (UTC)

harmonika e harmoniko

kara amiko,
me probas distingar inter li ma me preferas vu verifikas aparte. Fafnir 19:36, 7 di novembro 2008 (UTC)

harmoniko

kar Artomo,
Pesch indikas du semantiki? Fafnir 06:33, 3 di aprilo 2010 (UTC)

Por me harmoniko esas nur muzikal instrumento quan on prenas en gremio e quan on tiras e pulsas presante la klavaro. Segun mea savo harmoniko esas inventita en la komenco di 19esma yarcento, do la expliko kun antiqua historio esas a me nekonocata. Homonimo “harmoniko” povas signifikar “lernado pri (l’uzo dil) akordi”, ma tala sencon Pesch ne donas. Anke la senco en matematiko esas stranja a me. En matematiko on povas dicar pri "harmonio", ma "harmoniko" semblas tote sensenca. Ico ne esas l’unesma eroro da Pesch quan me saveskis. Artomo 08:01, 3 di aprilo 2010 (UTC)

Danko, la matematikala parto ad harmonio? Fafnir 23:20, 3 di aprilo 2010 (UTC)

Yes, ma anke l’uzo en muziko (+ la kategorio) esas korekta. Artomo 08:24, 4 di aprilo 2010 (UTC)

Danko. Fafnir 19:14, 5 di aprilo 2010 (UTC)

has-been

kara amiko,
has-been (en Angla) <-> dekadanta? (decaying) Fafnir 07:02, 18 di junio 2008 (UTC)

Ta Angla expreso ne esas familiara a me, ma segun la pagino dil’ Angla Wikipedio la vorto esas substantivo, ne adjektivo. Vortope per la Finlandana ol esus “obliviita konocato, anciena / antea famozo”, ma posible ca ne esas apta por Ido. Se on uzas “dekado” kom radiko, forsan la vortifo esas tala: dekado –> dekadeskar –> dekadeskinto. – Artomo 07:15, 18 di junio 2008 (UTC)

Danko. Fafnir 20:23, 18 di junio 2008 (UTC)

havante e havanta

Me ne komprenas bene la difero inter la du sufixi (-ante, -anta). Ka vu povas explikar a me? Malafaya 19:01, 26 di februaro 2009 (UTC)

Amba formi venas nur de verbo. -anta esas aktiva participo di prezenta tempo. Ol uzesas kom adjektivo (ant+a) avan o pos la chefa vorto, qua esas substantivo. Ex. lektanta puerino -> quala puerino? -> puerino, qua lektas. -ante esas rispektiva adverbo (ant+e), qua dicas quale ulo facesas. Ex. puerino lektas sidante = quale puerino lektas? -> puerino sidas e lektas (o: lektas e sidas). (Altra kozo: bona = adj., bone = adv., ne "bene".) - Artomo 08:43, 27 di februaro 2009 (UTC)

Danko. Me pensas ke me komprenas. Ma se on dicas "puerino sidanta lektas", ka ol ne es preske la samo kam "puerino lektas sidante"?

En linguistiko on uzas parentezi, kande on ne povas uzar hierarkial arbori por montrar la relati inter frazoparti. Me esperas ke ico esas komprenebla analizo: ((puerino sidanta) lektas) e (puerino (lektas sidante)). En l’ unesma "sidanta" esas atributo por "puerino" (pos la substantivo), en la duesma "sidante" esas adverbo por "lektas". En Ido ne existas ula altra analizo por ico. - Artomo 13:29, 27 di februaro 2009 (UTC)

Yes, ol es komprenebla. Do, kande me redaktas ula pagino, la mesajo apariganta "Redaktante <titulo>" ne semblas korekta. Ka vu konkordas? Malafaya 13:58, 27 di februaro 2009 (UTC)

Me kolektis ca exempli ek la texto di la KGD: ... procedar logikoze e, konseque plu satisfacante e klare ... / ... submisis lu a detaloza revizo, egardante plura emendi propozita ... / Nun ni finos, durante la traduko quan ni inter-ruptis ... / ... preske omna nordani kartavas pronuncante ta litero. Li montras ke "-ante"-formo respondas a questiono “quale?” e kun ol esas altra verbo. Por me “Redaktante (titulo)” esas komprenebla. Ol ya mankas altra verbo, ex. “laborar / durar / skribar ... redaktante (+ titulo)”. En l’ Angliana on dicus “editing (+ titel)”, qua esas tre polisemantika. - Artomo 16:12, 27 di februaro 2009 (UTC)

Hazard Analysis and Critical Control Points

Kar Artomo,
Hazard Analysis and Critical Control Points esas risko-analizo e krizala direkto punti? Fafnir 23:46, 21 di mayo 2011 (UTC)

Segun l'Angliana Wikio, la termino esas konektita kun nutrivi e farmazio. L'ipsa termino en l'Angliana ne naracas pri lo, ma esas kontree tre generala expresuro uzebla exemple che atomala energio od avionala trafiko. Meaopinione direta traduko aden Ido ne esus bona, e bezonesus parpensar l'ideo denove ante traduko. Tra ligili, semblas ke multa lingui uzas l'abreviuro HACCP, kad anke Ido? Artomo 08:14, 23 di mayo 2011 (UTC)

Yes, danko. Fafnir 22:10, 23 di mayo 2011 (UTC)

Heads of state

kar Artomo,
Heads_of_state esas stato-chefi (o statochefi od else)? Fafnir 00:11, 11 di decembro 2009 (UTC)

L’Angla kategorio kontenas anke monarki, duki, princini, vicereji edc. Maxim kurte, segun reguli di Ido, li esus “statestri”. Se on timas pro la sufix-uzo, li esus “statochefi” o “chefi statala” (= statala chefi). Artomo 06:46, 11 di decembro 2009 (UTC)

Danko. Fafnir 07:30, 12 di decembro 2009 (UTC)

healthcare

kar Artomo,
healthcare es flegado?

Ka “flego di saneso”, “saneso-flego”? Artomo 06:50, 3 di junio 2009 (UTC)

Danko, qua preferas tu? Fafnir 18:27, 3 di junio 2009 (UTC)

Me preferas “sanesoflego” kom termino, ma amba esas bona alternativi. Artomo 05:37, 4 di junio 2009 (UTC)

Danko. Fafnir 21:17, 4 di junio 2009 (UTC)

Health care provider

Kar Artomo,
Health care provider esas sanesoflegoprovizisto? Fafnir 04:50, 5 di februaro 2012 (UTC)

En la Angla pagino esas skribita "… is an individual or an institution". En Ido tala ambigueso ne esas posibla. En Ido la sufixo .ist aludas nur a persono e la sufixo .eri aludas ad instituto. Ka sanesoflegoprovizerio? Ibe povas laborar anke la sanesoflegoprovizisto. --Artomo 09:33, 5 di februaro 2012 (UTC)

Danko. Fafnir 20:02, 6 di februaro 2012 (UTC)

health insurance

Kar Artomo,
health insurance esas sanesoflego-asekuro? Fafnir 05:10, 17 di mayo 2011 (UTC)

Yes, me ne trovas altro. Longa vorto ma uzebla. Artomo 07:42, 19 di mayo 2011 (UTC)

Danko. Fafnir 19:05, 20 di mayo 2011 (UTC)

heleboro verda and heleboro nigra

Hi there. Shouldn't these two words be verda heleboro and nigra heleboro instead of the way that they are because both of them are not adjectives, but nouns, so the ending word has to end in "o". Was this just a mistake? Razorflame 14:04, 18 di decembro 2009 (UTC)

No mistake. They are noun+adjectives not nouns (as in English ?). In Ido it is possible to place the adjective before and behind the noun (if it does not cause misunderstanding). It seems that the adjective is placed after the noun in term-kind compounds. In my opinion it is Gallicism in Ido. So “heleboro nigra” = “nigra heleboro” but the advantage is that the order “h. n.” takes all “heleboro”s in same place in the alfabetical list. You can use either automatical “redirect” or explaining page (with category). I’ll make them. Artomo 17:45, 18 di decembro 2009 (UTC)

So, what exactly would the plural be for those two words? Razorflame 22:17, 18 di decembro 2009 (UTC)

Helebori verda (= verda helebori), helebori nigra (= nigra helebori). Artomo 08:43, 19 di decembro 2009 (UTC)

Hellenistic-era warships

Kar Artomo,
Hellenistic-era warships esas Helena ero militonavi? Fafnir 21:21, 29 di oktobro 2011 (UTC)

Ka "Helen-erala militonavi" ? Artomo 17:03, 30 di oktobro 2011 (UTC)

Danko. Fafnir 18:49, 30 di oktobro 2011 (UTC)

«Hem» o «Hum»?

Hola! Segun la Kompleta Gramatiko detaloza (Beaufront 1925, §112 «Interjecioni.») e la radikaro da Pesch, «hem!», «hum!» e «hm!» uzesas por expresar «dubito, hezito». Or me remarkis, ke la Wikivortaro propozas nur «hum!». --TheLazyDog (talk) 00:17, 15 di oktobro 2015 (UTC)

Me solvis ol per ridirektili. --Arto (talk) 06:08, 15 di oktobro 2015 (UTC)

Danko! --TheLazyDog (talk) 17:43, 15 di oktobro 2015 (UTC)

hematologala

Am I correct in assuming that this vorto signifikas hermatological in English? Cheers, Razor flame 19:24, 13 di januaro 2010 (UTC)

No, "hematologala" means adjective from “hematologist”. My English is about to finish here. Artomo 19:27, 14 di januaro 2010 (UTC)

hemianoptic (Questiono)

Saluto Artomo,

Ibe esas no tala vorto kam hemianoptic en Angliana. Quo esos vu peniganta ad do? Ka vu makas eroro sur la artiklo hemiopa? Aklami, Razor flame 20:25, 15 di januaro 2010 (UTC)

La vorto esis en la Ido-Angla vortaro. La relatanta substantivo di l’Angliana linguo esas “hemianopsia”. Forsan “hemianoptic” esas inventita vorto senbaza. Artomo 07:44, 16 di januaro 2010 (UTC)

Ca vorto signifikas hemianopsia. Razor flame 22:11, 19 di januaro 2010 (UTC)

La vorto esas tre specala. Se tu trovas eroro, voluntez, korektigez : ) Artomo 07:43, 20 di januaro 2010 (UTC)

Bone. Se me venas trae eroro, me voluntos fixigas li en la futuro. Aklamas, Razor flame 17:00, 20 di januaro 2010 (UTC)

hibernate

kara amiko,
en davidmann hibernate <-> hivernar? Fafnir 23:43, 8 di novembro 2008 (UTC)

High tech

Kar Artomo,
High tech esas alta-tek o tranchantajo teknologio? Fafnir 04:29, 1 di septembro 2011 (UTC)

"tech" esas "technology", do ni usez "alta teknologio". Artomo 08:42, 1 di septembro 2011 (UTC)

Danko. Fafnir 18:21, 1 di septembro 2011 (UTC)

hipokondra o hipokondrika?

Kar Artomo,
Me semblas esas hipokondrika? Fafnir (talk) 02:00, 12 di junio 2015 (UTC)

La vortoformo hipokondra esas posibla, do ni ne efacez ol. La vorto esis en la expliko pri bulimio. Lua expliko semblas tre anciena e mem nekorekta. Nuna kompreno pri bulimio esas, ke lua kauzo esas psikologiala, ne fizikala. Me chanjis l'expliko pri bulimio. --Arto (talk) 06:02, 12 di junio 2015 (UTC)

Danko. Fafnir (talk) 18:44, 12 di junio 2015 (UTC)

History of economic thought (Category)

Kar Artomo,
Category:History of economic thought esas Historio di ekonomikala pensajo? Fafnir 02:36, 22 di junio 2011 (UTC)

Yes, ma "pensado": "Historio di ekonomikala pensado". Artomo 07:48, 22 di junio 2011 (UTC)

Danko. Fafnir 18:32, 2 di julio 2011 (UTC)

hodometro -> odometro

kar Artomo,
Hodometer "an older name for an Odometer". Fafnir 05:59, 12 di julio 2009 (UTC)

Me ne savas ke on chanjis l’Idala vorto sequante la decido ye l’Angla linguo, do ni lasez ol restar. - Artomo 10:48, 12 di julio 2009 (UTC)

Hola

La interjeciono "hola" venas de Zamenhof e la Pioniri anke uzis lu. Segun la PIV (di Esperanto), la Kompleta Gramatiko e la vortaro da Pesch, "hola" esas uzata por advokar ulu o cesigar ulo da ulu, ne por salutar (quale en la Hispana). Exemple: "Hola! vu, venez hike, vu arestesas." "Hola! cesez!" Or la defini en la Wikivortaro semblas informar lo kontrea ed indikar ke "hola" esas sinonimo di "saluto". --TheLazyDog (talk) 19:49, 29 di decembro 2016 (UTC)

homeosexualo

Artomo,

"Homeosexualo" ne esas sinonimo di "pederasto". Pederasto esas homeosexuala pedofilo, tamen anke existas heterosexuala pedofili. Ka do "heterosexualo" esas sinonimo di "pedofilo"? Maxim ofte heterosexuala viri violacas mulieri... ka do "heterosexualo" esas sinonimo di "violacanto"? Kraŭs (talk) 18:40, 14 di novembro 2013 (UTC)

Probable ne. Tu komprenende darfas korektigar nekorekta o defekta deskripti semantikala same kam nekorekta sinonimi ed antonimi. -- Arto (talk) 11:34, 15 di novembro 2013 (UTC)

homosexuala o homeosexuala

kar Artomo,
Dyer indikas homosexual es homosexuala ma en ido-france homosexuel es homeosexuala. Fafnir 21:41, 13 di julio 2009 (UTC)

Me kredas ke "homeo-" esas novigo en Ido pro ke "homo" indikus nur ‘man’. Artomo 05:57, 14 di julio 2009 (UTC)

Do homeo hike es la bona formo? Fafnir 21:22, 14 di julio 2009 (UTC)

Yes, en ca kazo. Artomo 05:35, 15 di julio 2009 (UTC)

Danko. Fafnir 18:19, 15 di julio 2009 (UTC)

Honorifics (Category)

kar Artomo,
Category:Honorifics esas bizara pro ke adjektivo? Fafnir 07:45, 16 di februaro 2010 (UTC)

Se ni uzas verbo estimar, ni recevas “estimanta tituli”. La verbo havas abstrakta semantiko, e pro lo anke “estimilo” havus abstrakta semantiko vice konkreta semantiko. Forsan anke “estimili” aptesas. Artomo 08:48, 16 di februaro 2010 (UTC)

Danko. Fafnir 08:11, 17 di februaro 2010 (UTC)

horniso

Kar Artomo,
Che Pesch "granda vespo ferea" ma me semblas "… feroca"? Fafnir 00:17, 24 di julio 2011 (UTC)

ferea esas posibla vorto: fer.e.a = la koloro di fero, fero-kolora. Se la signifiko aptesas, la vorto esas uzebla. Artomo 08:41, 24 di julio 2011 (UTC)

Horniso esas nigra (e flava) do koloro di gisfero. La koloro di fero esas grizatra. Fafnir 21:47, 25 di julio 2011 (UTC)

O.K. Forsan "feroca", o sen tala karakteriziva adjektivo. Artomo 07:39, 26 di julio 2011 (UTC)

Danko. Fafnir 00:51, 27 di julio 2011 (UTC)

Horology (Category)

kar Artomo,
Category:Horology esas horlojifado od horloj-vendado (od altro)? Fafnir 07:11, 25 di marto 2010 (UTC)

Per altra vorti ol esus “tempomezurado”. Ma ka “horologio” havas suporto en la fontolingui? Ni povos krear nova (neoficala) vorto. Artomo 10:54, 25 di marto 2010 (UTC)

kad horlogerie che ido-france?Fafnir 18:25, 25 di marto 2010 (UTC)

L’Angla Wikio dicas pri “Horology”: “the art or science of measuring time”, qua esas la korekta senco. Artomo 18:33, 25 di marto 2010 (UTC)

horseshoe

Hi there. If you speak English, could you make the two words that are redlinked on the page horseshoe please? Thanks, Razorflame 17:44, 2 di decembro 2009 (UTC)

Hi to you! Here you are, please! Thanks for visiting us. Artomo 17:56, 2 di decembro 2009 (UTC)

Thanks a bunch :). Cheers, Razorflame 19:22, 2 di decembro 2009 (UTC)

House of Commons, Chamber of Deputies, Capitol ed Assemblée nationale

Kar Artomo,
Omni esas konsilantaro? Fafnir 19:47, 6 di aprilo 2011 (UTC)

"konsilantaro" esas grupo di homi qui konsilas, donas konsilaji, ka ne? Singla stato havas propra guvernala sistemo e propra nomi por lua administro. Kad esus posibla dicar generale "parlamento", qua esas edifico, ma anke figurale la membri di la parlamento, parlamentani. Artomo 07:18, 7 di aprilo 2011 (UTC)

yes, danko, pregas regardar ta vorti. Fafnir 18:40, 7 di aprilo 2011 (UTC)

Hubble Space Telescope

Kar Artomo,
Hubble Space Telescope esas Spacala teleskopo Hubble o kosmala teleskopo Hubble? Fafnir 01:20, 29 di agosto 2011 (UTC)

Spaco povas esar anke sur Tero, do ni uzez hike kosmo. Forsan la citohoketi esas preferita: Kosmala teleskopo "Hubble" (o „Hubble“ segun la Germana-stilo). Artomo 07:27, 29 di agosto 2011 (UTC)

Danko. Fafnir 01:57, 30 di agosto 2011 (UTC)

humidify

Saluto Artomo,
humidifar? Amikale. Fafnir 21:27, 11 di februaro 2008 (UTC)

Humidifar signifikas "produktar humideso / humido" e humidify signifikas "humidigar", ka ne? Komparez .if ed .ig – Artomo 07:12, 12 di februaro 2008 (UTC)

Danko. Fafnir 02:55, 13 di februaro 2008 (UTC)

Human-computer interaction (Category)

Kar Artomo,
Category:Human-computer interaction esas ? Fafnir 03:03, 21 di julio 2010 (UTC)

Quale tu savas, Idisti ankore serchas la rezolvo pri la vorto *komputoro, ma uzante la vorto me sugestas “homala-komputoral(a) interakto”. Artomo 07:28, 21 di julio 2010 (UTC)

Danko. Fafnir 04:32, 22 di julio 2010 (UTC)

Human development (Category)

kar Artomo,
Category:Human development esas Homala developado? Fafnir 21:19, 27 di januaro 2010 (UTC)

Yes, me ne trovas altra. Artomo 07:08, 28 di januaro 2010 (UTC)

Human Development Index

kar Artomo,
Human Development Index esas tabelo pri homala developeso od indexo de homala developeso (od altro)? Fafnir 09:22, 17 di decembro 2009 (UTC)

Ankore desfacila questiono. Remarkez ke mea respondi esas ofte nur opinioni. - Ka “indexo pri humana developeso” ? Artomo 10:51, 17 di decembro 2009 (UTC)

Danko. Fafnir 01:35, 19 di decembro 2009 (UTC)

Humanities

How do we say "Humanities" in Ido? --Chabi1 (talk) 09:01, 2 di januaro 2014 (UTC)

Segun bezono e kuntexto, ka homala cienci, humanala cienci ma videz anke la human-radiko. --Arto (talk) 12:04, 2 di januaro 2014 (UTC)

E quale on tradukas ico? --Chabi1 (talk) 13:52, 2 di januaro 2014 (UTC)

Humanities studias la homo e lua kulturo, do ti esas cienci pri homo. Pro quo ne povus parolar pri homala cienci (en Espo “homa scienco”)? La vorto di Ido humana pro lua signifiko ne esas apta radiko por uzar “humanismo”. --Arto (talk) 14:35, 2 di januaro 2014 (UTC)

Me lasas kom homala cienci. Danko denove.

Hunting (Category)

Kar Artomo,
Category:Hunting esas kategorio:chaso o chasado? Fafnir 19:06, 11 di februaro 2011 (UTC)

Meaopinione on ne bezonas la nuanco, quan la sufixo .ad donas, do “chaso”. Artomo 11:00, 12 di februaro 2011 (UTC)

Danko. Fafnir 18:08, 12 di februaro 2011 (UTC)

huuhkaja

kar Artomo,
Huuhkaja es en Franca "Hibou grand-duc" en ido segun ido-france buho. Per gufo ne havas en ido-france e dicidoido indikas "otis vulgaris" (nulo mem per otus vulgaris). Fafnir 21:18, 2 di mayo 2009 (UTC)

Semblas esar granda pelmelo! Mea hemala dicionarii dicas, ke “huuhkaja” = En: great horned owl, Fr: grand duc, De: Uhu, Es: buho, It: gufo, Ru: filin. Idala dicionarii dicas, ke “otuso” (= segun Pesch Latine: otus) esas En: common owl, Fr: hibou, De: Ohreneule, Waldohreule, Es: buho, ed “gufo” (= segun Pesch Latine: Otis vulgaris) En: eagle-owl, De: Uhu. “Buho” ne esas Idala vorto.

La vorti havas poka suporto en la fontolingui: “gufo” nur dal Italiana, ed “otuso” nur exter la fontolingui, dal Latina.

Me pensas, ke “Otis vulgaris” da Pesch esas erora, ed ol esus “Bubo bubo”. Do per Ido ol esus “gufo” (En: eagle-owl, De: Uhu, It: gufo, Ru: filin, Fi: huuhkaja). Ed “otuso” esus En: owl, Fr: hibou, De: Eule, It: civetta, Ru: sova, Fi: pöllö. La Hispaniana “buho” semblas esar dusenca, ma forsan anke ol signifikas unesme “otuso”.

Ka ni konkordas? Artomo 09:49, 3 di mayo 2009 (UTC)

bona ma pro quo "buho" es en dicidoido? Fafnir 04:52, 4 di mayo 2009 (UTC)

Forsan simpla eroro. Artomo 05:50, 4 di mayo 2009 (UTC)

hydrothermal

kar Artomo,
hydrothermal hydrothermal vent es aquotermala ekireyo? Fafnir 03:14, 18 di junio 2009 (UTC)

Ni havas vorti "hidrologio, hidromekaniko, hidrofobio" edc., e "termo", do forsan “hidrotermala”. Anke “ekireyo” esas bona quale “aperturo”. Artomo 05:41, 18 di junio 2009 (UTC)

Danko. Fafnir 07:49, 18 di junio 2009 (UTC)